آیت الله سید محمدجعفر مروج (1328-1419 ق) یکی از علمای برجسته و مجاهد شیعه معاصر بود که با آثار فقهی و اصولی ارزشمند خود، نقش مهمی در ترویج علوم دینی ایفا کرد. وی از شاگردان برجسته آیات عظام سید محسن حکیم، آقا ضیاءالدین عراقی و سید ابوالحسن اصفهانی بود و کتابهای «هدى الطالب فى شرح المکاسب» و «منتهى الدرایة فى توضیح الکفایه» از جمله آثار برجسته او به شمار میروند.
سید محمدجعفر مروج جزائری در 28 جمادیالثانی 1328 قمری در شهر شوشتر دیده به جهان گشود. پدر بزرگوارش، آیت الله حاج سید محمدعلی مروج، از شاگردان آیت الله سید محمدکاظم یزدی در نجف اشرف بود و عمر خود را صرف ترویج دین کرد. خاندان جزائری در شوشتر، نسلی از عالمان و خدمتگزاران به علم و دین بودند که سرسلسله آنها، علامه سید نعمت الله جزائری، محدث و عالم نامدار شیعه بود. برای آشنایی بیشتر با این خاندان، به سایت رسمی سادات جزائری مراجعه کنید.
سید محمدجعفر تحصیلات اولیه خود را در مکتبخانه ملا رحیم در شوشتر آغاز کرد و علوم مقدماتی مانند جامع المقدمات، سیوطی و شرح لمعه را نزد پدر و علمایی چون حاج سید حسین نوری و سید مهدی آل طیب آموخت. در سن بیست سالگی به نجف اشرف مهاجرت کرد و دروس سطح را نزد اساتیدی چون شیخ یوسف خراسانی و سید محمود شاهرودی فرا گرفت. سپس دروس خارج فقه و اصول را در محضر آیات عظام سید محسن حکیم، آقا ضیاءالدین عراقی و سید ابوالحسن اصفهانی تکمیل کرد و با تلاش و پشتکار، موفق به دریافت اجازه اجتهاد از این مراجع شد.
آیت الله مروج همزمان با تحصیل، به تدریس در حوزه نجف مشغول بود و به دلیل مهارت و تسلط، به عنوان استادی موفق شناخته شد. وی از سال 1384 قمری درس خارج فقه را در نجف آغاز کرد و پس از مهاجرت به ایران در سال 1391 قمری، به درخواست روحانیون اهواز، در این شهر اقامت گزید و به تدریس فقه و اصول ادامه داد. از شاگردان برجسته او میتوان به سید محمدحسن آل سید غفور، شیخ مهدی ایمانی، سید محمدتقی حکیم و سید علی شفیعی اشاره کرد که بسیاری از آنها هماکنون در حوزههای علمیه قم و مشهد به تدریس مشغولاند.
آیت الله مروج نویسندهای پرکار بود که آثار ارزشمندی در فقه، اصول و کلام از خود به جای گذاشت. برخی از آثار برجسته او عبارتند از:
ب) تألیفات:
این آثار به دلیل دقت علمی و عمق تحقیقی، در مجامع حوزوی مورد توجه قرار گرفته و از منابع مهم تدریس در حوزههای علمیه محسوب میشوند. برای اطلاعات بیشتر درباره آثار ایشان، به ویکی اهل بیت مراجعه کنید.
آیت الله مروج به دلیل سعه صدر و دقت در تحقیق، جایگاه ویژهای در مجامع علمی داشت. کتابهای «منتهى الدرایة» و «هدى الطالب» به دلیل تحلیلهای عمیق و جامع، از منابع اصلی تدریس کتب کفایة الاصول و مکاسب شیخ انصاری هستند. وی در مباحث پیچیده فقهی مانند تقیه در اجزای حج و تمساح در ادله سنن، دیدگاههای نوآورانهای ارائه کرده است.
آیت الله مروج نمونهای از تواضع و فروتنی بود. او با شاگردان خود مانند فرزندانش رفتار میکرد و به سوالات و اشکالات آنها با صبر و احترام پاسخ میداد. وی از شهرت و مقام دوری میجست و حتی از پذیرش امامت جماعت مسجد شیخ انصاری در نجف و انتشار رساله عملیه امتناع کرد. احترام ویژه به مادر و زهد و بیاعتنایی به دنیا از دیگر ویژگیهای برجسته او بود.
آیت الله مروج در 25 ذیالقعده 1419 قمری (22 اسفند 1377 شمسی) در سن نود سالگی دار فانی را وداع گفت. پیکر ایشان پس از تشییع و اقامه نماز توسط آیت الله وحید خراسانی، در حرم حضرت معصومه (س) در قم به خاک سپرده شد.
آیت الله سید محمدجعفر مروج جزائری به عنوان یکی از مشاهیر خاندان جزائری، در کنار علمایی چون سید نعمت الله جزائری، نقش بسزایی در ترویج معارف شیعه داشت. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این خاندان و دیگر مشاهیر، به بخش مشاهیر سادات جزائری مراجعه کنید.